Automating Competency Questions Handling in Ontology Development Processes
[ 1 ] Instytut Informatyki, Wydział Informatyki i Telekomunikacji, Politechnika Poznańska | [ P ] employee
[ 1 ] Instytut Informatyki, Wydział Informatyki i Telekomunikacji, Politechnika Poznańska | [ P ] employee
[ 1 ] Instytut Informatyki, Wydział Informatyki i Telekomunikacji, Politechnika Poznańska | [ P ] employee
PL Automatyzacja wykorzystania pytań kompetencyjnych w wytwarzaniu ontologii
english
- SPARQL-OWL
- ontologies
- automatic translation
- competency questions
- SPARQL-OWL
- ontologie
- tłumaczenie
- pytania kompetencyjne
EN The dissertation concerns the problems of automating the handling of competency questions in the processes of ontology development. Many methods in the field of ontology development use competency questions (questions in natural language that the ontology should answer correctly) to control the quality of the produced ontologies. Handling such questions was mainly a manual task, therefore the dissertation proposed two areas of automation: detection of vocabulary that should be modeled in the ontology and translation of competency questions into the SPARQL-OWL query language, thanks to which it is possible to gain access to knowledge modeled implicitly in the ontology. In order to construct the methods, two data sets were collected: one based on real competency questions, and a second, synthetic, artificially generated. The proposed methods were integrated with the existing approach to ontology development based on tests, showing how the methods can assist the ontology engineer.
PL Rozprawa dotyczy problemów automatyzacji obsługi pytań kompetencyjnych w procesach wytwarzania ontologii. Wiele metod z obszaru wytwarzania ontologii wykorzystuje pytania kompetencyjne (pytania w języku naturalnym na które ontologia powinna poprawnie odpowiedzieć) do kontroli jakości wytwarzanych ontologii. Obsługa takich pytań była zadaniem głównie manualnym, dlatego w rozprawie zaproponowano dwa obszary automatyzacji: wykrywanie słownictwa, które powinno zostać zamodelowane w ontologii i tłumaczenie pytań kompetencyjnych na język zapytań SPARQL-OWL, dzięki któremu można uzyskać dostęp do wiedzy zamodelowanej niejawnie w ontologii. W celu skonstruowania metod, zgromadzono dwa zbiory danych: oparty na rzeczywistych pytaniach kompetencyjnych, a także syntetyczny, sztucznie wygenerowany. Zaproponowane metody zintegrowano z istniejącym podejściem do wytwarzania ontologii w oparciu o testy pokazując w jaki sposób mogą one wspomóc inżyniera ontologii.
188
engineering and technical sciences
information and communication technology
DrOIN 2203
public
Raúl García-Castro
Madrid, Spain
31.03.2022
english
public
Krzysztof Goczyła
Gdańsk, Poland
31.03.2022
english
public
Maciej Piasecki
Wrocław, Poland
25.06.2022
english
public
dissertation
Poznań, Polska
30.09.2022
Rada Dyscypliny Informatyka Techniczna i Telekomunikacja Politechniki Poznańskiej
doktor nauk technicznych w dyscyplinie: informatyka techniczna i telekomunikacja