Efektywność energetyczna, eksperymenty i architektura
[ 1 ] Instytut Architektury i Planowania Przestrzennego, Wydział Architektury, Politechnika Poznańska | [ P ] pracownik
EN Energy Efficiency, Experiments and Architecture
2013
Rocznik: 2013 | Tom: vol. 5 | Numer: no. 4 (18)
artykuł naukowy
polski
- architektura
- efektywność
- energia
- eksperyment
- architecture
- energy
- efficiency
- experiment
PL W XXI w. imperatyw zrównoważonego rozwoju stawia nowe wymagania wobec już niemal wszelkiej aktywności ludzkiej. Od architektury i budownictwa oczekuje się efektywności ekologicznej, sprawności i skuteczności, a co za tym idzie, efektywności energetycznej i obniżki emisji CO2. Podejmuje się próbę przedstawienia rozwoju architektury energooszczędnej oraz rozpatruje się wpływ urządzeń aktywnych energetycznie na stronę estetyczną i kulturową architektury. Dla architektów bowiem pojęcie efektywnego działania nie ogranicza się jednak do sfery założeń techniczno-ekonomicznych i oceny parametrów skutecznie określających sprawność działania urządzeń lub niezawodność funkcjonowania systemów energetycznych. Architektura jest obszarem działania angażującym wiele dyscyplin, z których żadna nie może być zignorowana bez szkody dla finalnego rezultatu. Jest także sztuką i dlatego nie może porzucić zagadnień o charakterze estetycznym. Z tego powodu na polu architektury eksperymenty z energią w nieunikniony sposób stają się eksperymentami z formą, kształtem, przestrzenią, a wartości liczbowe muszą współistnieć z wartościami o charakterze estetycznym. Zachowując powyższe założenia, w artykule poddano analizie szereg podjętych w przeszłości eksperymentów architektonicznych mających na celu racjonalizację zużycia energii, minimalizację szkodliwych oddziaływań na środowisko naturalne, sprawdzenie skuteczności funkcjonowania nowych systemów pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych, a także zbadanie reakcji ludzi (mieszkańców i użytkowników) na nowe sposoby kształtowania architektury i środowiska człowieka. Przedstawione przykłady dowodzą także, że tylko myślenie holistyczne w projektowaniu zrównoważonym prowadzi do właściwych relacji człowiek-technologia-natura-kultura.
EN Authors of this paper try to prove that technological development of energetic sector may have no positive influence on development of energy-saving architecture if designers: architects and engineers will ignore aesthetic, social and philosophical assumptions. Development of energy active architecture depends on theoretical achievements but also on experimental practices - demonstrative buildings are inevitable elements of design process. The most important architectural experiments on this field are presented, analyzed and evaluated. Energetic explorations and architectural experiments undertaken by recent designers bring a range of new, surprising architectural concepts focused on reduction of energy used by the building industry. It also opens the way to important changes on the field of architecture: brings new systems of forms, new structures and compositional rules, new iconography and – in consequence – forces potential inhabitants to change their habits, preferences and the way of operation of the building structure. The attempt to change relations between the building structure and it’s natural environment inevitably leads to changes of the relation nature – culture. The image of the house, fixed in popular consciousness, is radically transformed – especially in case of uncompromising architectural experiments: objects called zero-energetic (self-sufficient) or energy-plus houses (producing more energy than they need to function). Recent and past attempts to implement experimental energy-saving building structure, where energetic parameters were treated as the main priority, didn’t bring, however, any important changes of the building industry, because the experimental objects (treated as patterns and prototypes) were an unacceptable proposition for common taste of an average inhabitant. Excess of technological creativity and simultaneous lack of aesthetic awareness may also be the barrier of architectural development. New energy-saving architecture should be a manifesto of the creative coexistence of the new with the old, as well as a confirmation that only holistic thinking in sustainable design leads to proper relations man-technology-nature-culture.
21 - 27
7