Reformatorskie początki społecznych programów awangardy
[ 1 ] Instytut Architektury i Planowania Przestrzennego, Wydział Architektury, Politechnika Poznańska | [ P ] pracownik
2008
artykuł naukowy
polski
- modernizm
- osiedla
- spółdzielnie mieszkaniowe
- miasto-ogród
PL Awangardowe programy Karty Ateńskiej ogłoszonej w 1942 r., sformułowane prawie 10 lat wcześniej, operowały rewolucyjną retoryką zerwania z dotychczasową tradycją architektoniczną i urbanistyczną, która przyczyniła się do wadliwego rozwoju miast i powstania złej, fałszywej architektury. Idea mieszkania-maszyny może być potraktowana jako kulminacja postulatów funkcjonalizmu, prostoty, typizacji i standaryzacji, określających nową estetykę i nową pragmatykę architektury. Jako szczególnie nowatorskie podkreślano w teorii i praktyce awangardy podjęcie społecznej problematyki architektury, adresowanej do najuboższych warstw ludności. Skrajność programów awangardy stwarzała wrażenie, że postulowane idee nie nawiązują do wcześniejszych tradycji i otwierają absolutnie nowe horyzonty. Okazuje się jednak, że wiele tych haseł brzmi nie tylko podobnie, ale wręcz identycznie jak założenia reformatorskie, sformułowane i praktykowane na przełomie XIX/XX w. W związku z tym pojawia się pytanie o powinowactwa programowe reformy i awangardy, ale również o różnice w sferze społecznej, kryjące się za podobnymi sformułowaniami.
47 - 61