Przestrzeń miasta - przestrzeń zamieszkania. Transformacja współczesnych miast w kontekście rozwoju architektury mieszkaniowej
[ 1 ] Instytut Architektury, Urbanistyki i Ochrony Dziedzictwa, Wydział Architektury, Politechnika Poznańska | [ P ] pracownik
2023
monografia naukowa
polski
PL Tematem pracy są zagadnienia dotyczące udziału struktur mieszkalnych w przemianach współczesnych miast. Zależności te zostały scharakteryzowane na tle aktualnych procesów urbanizacyjnych. Punktem odniesienia dla prowadzonych badań, były procesy o charakterze ogólnym, związane z aktualnymi przemianami cywilizacyjnymi. Ich konsekwencją są między innymi przekształcenia tkanki miejskiej i kierunki rozwoju architektury mieszkaniowej. Transformacjom towarzyszy wiele charakterystycznych zjawisk takich jak suburbanizacja, gentryfikacja czy fragmentaryzacja. Realizacje współczesnego habitatu są nośnikami nowych wartości w wymiarze przestrzennym, programowym i społecznym. Mają istotny wpływ na poziom naszej egzystencji. Jednocześnie są też przyczyną ewidentnie niekorzystnych zjawisk takich jak chaos przestrzenny, zanik ciągłości struktur urbanistycznych, utrata specyficznego klimatu miast. Osiedla i zespoły mieszkaniowe a nawet pojedyncze budynki, stanowią ważny element miejskich strategii rozwojowych. Jako takie są wykorzystywane w różnych sytuacjach np. w rewitalizacji obszarów poprzemysłowych, modernizacji dzielnic śródmiejskich czy humanizacji wielkich osiedli mieszkaniowych. W pracy zaakcentowano kwestie dotyczące formy miasta w odniesieniu do najnowszych tendencji stylistycznych w architekturze mieszkaniowej. Opisano zmiany jakie nastąpiły w zakresie kompozycji przestrzeni. Przedstawiono najważniejsze i najbardziej popularne trendy i typologie. Podkreślono ewolucję postaw w zakresie optymalizacji i parametryzacji. Aktualne koncepcje zostały skonfrontowane z rozwiązaniami stosowanymi w przeszłości. Zwrócono uwagę na cykliczne zmiany priorytetów projektowych, użytkowych i estetycznych. Wyjątkowość ostatnich dekad, związana z szeroko rozumianą transformacją zarówno w światowej jak i polskiej architekturze mieszkaniowej, odznacza się z wieloma, istotnymi przewartościowaniami. Wobec szybko zmieniających się warunków inwestycyjnych, istnieje konieczność stałego monitorowania i porównywania tworzonych założeń. Poszukując odpowiedzi na pytania dotyczące zależności między tworzonymi współcześnie układami mieszkalnymi a strukturami urbanistycznymi, autor poddaje analizie wybrane realizacje. Procesy jakie w ostatnim okresie możemy obserwować, niosą wiele zagrożeń dla jakości środowiska zurbanizowanego a równocześnie stwarzają nowe możliwości rozwoju. Wyzwalają pokłady innowacyjności, zachęcają do eksperymentów, zmuszają do dużej aktywności i współdziałania. Koniecznością staje się szerokie spojrzenie na zagadnienia projektowe a także uwzględnianie różnego rodzaju zależności społecznych, środowiskowych czy technologicznych. W kontekście aktualnych uwarunkowań i problemów badawczych, niezbędne są modyfikacje stosowanych metod projektowych i aktualizacja danych dotyczących waloryzacji układów miejskich. Na tle tendencji dominujących w światowej urbanistyce i architekturze mieszkaniowej, przeprowadzono badania rodzimych dokonań. Szczegółowe analizy zostały przeprowadzone na przykładach z Poznania i aglomeracji poznańskiej zrealizowanych w latach 1990 - 2020. Wybrano założenia o zróżnicowanych parametrach, rodzajach organizacji i lokalizacji. Scharakteryzowano modele struktur mieszkalnych realizowane na terenach podmiejskich, w zabudowie śródmiejskiej, na przedmieściach a także nowe dzielnice i osiedla. Zaakcentowane zostały specyficzne problemy występujące w poszczególnych sytuacjach. Zwrócono uwagę na rolę jaką w procesie transformacji wybranych fragmentów tkanki miejskiej odegrały aktualnie projektowane założenia habitatu. Osobny fragment pracy dotyczył doświadczeń własnych autora w zakresie projektowania mieszkalnictwa. Wybór przykładów zakładał uwzględnienie specyficznych relacji jakie zachodzą pomiędzy architekturą a układami urbanistycznymi. Zależności te zostały przedstawione z perspektywy osoby bezpośrednio uczestniczącej w procesie inwestycyjnym. Dodatkowo przeprowadzono badania posthabitacyjne wybranej realizacji. Jej ocena była okazją do konfrontacji idei projektowych z opiniami użytkowników. Analiza eksploatowanego od kilkunastu lat osiedla, pozwoliła zdiagnozować najbardziej typowe mankamenty i walory rozwiązania. W sytuacji dynamicznego rozwoju i coraz wyraźniej zauważalnych problemów z jakimi borykają się współczesne miasta, rodzą się pytania dotyczące kierunków rozwoju architektury mieszkaniowej. Studia i analizy stanowiły okazję do oceny i weryfikacji oferowanych rozwiązań w kontekście transformacji tkanki miejskiej. Uzyskane wyniki poszerzają wiedzę na temat specyfiki wzajemnych relacji i mogą być wykorzystane w praktyce projektowej i planistycznej. Podejmowane w tym zakresie obserwacje wydają się uzasadnione i wymagają cyklicznej aktualizacji.
Poznań, Polska
Politechnika Poznańska
2023
318
978-83-7775-688-1
- urbanistyka i architektura mieszkaniowa
- rozwój i przekształcenia przestrzeni miejskiej
80