Deklarowane powody nieoszczędzania na emeryturę w świetle ogólnopolskich badań ankietowych
[ 1 ] Instytut Logistyki, Wydział Inżynierii Zarządzania, Politechnika Poznańska | [ P ] employee
EN Declared reasons for not saving for retirement in the light of a nationwide survey
2022
scientific article
polish
- oszczędności emerytalne
- konsumpcja
- badania empiryczne
- saving
- voluntary saving
- old-age saving
- income
- determinants
PL Trwale niska stopa oszczędności gospodarstw domowych przy wczesnej dezaktywizacji zawodowej oznaczają w warunkach polskiego powszechnego systemu emerytalnego ubóstwo w okresie starości. Artykuł podejmuje temat nieoszczędzania na cel emerytalny przez Polaków, w oparciu o dane badania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych „Wiedza i postawy wobec ubezpieczeń społecznych”. Dzięki zastosowaniu statystyk deskryptywnych i binarnej regresji logistycznej odpowiadamy na pytania o częstość występowania zjawiska i jego determinanty. Na emeryturę nie oszczędza 75% Polaków, z czego ok. 2/3 z powodów finansowych (braku lub niewystarczającego dochodu). Wśród statystycznie istotnych determinant znalazły się dochód na osobę oraz strategia wydatkowania w gospodarstwie domowym, historia zatrudnienia, wiedza o systemie emerytalnym oraz wybrane zmienne światopoglądowe. Nieistotne zaś okazały się m.in. charakterystyki demograficzne, typ kontraktu na rynku pracy, zaufanie do systemu emerytalnego czy poglądy co do opiekuńczej roli państwa. Po części wynika to z powszechności zjawiska, po części zapewne ze złożoności ludzkich motywacji. Niezależnie od powyższego, bez istotnej zmiany wzorców, ryzyko masowego ubóstwa bardzo rośnie, podczas gdy rosnąca mediana wieku wyborców będzie wywierać na polityków presję doraźnych rozwiązań.
EN Persistently low household saving rates and early labour market exit lead to old-age poverty under the Polish universal pension system. This paper discusses the issue of not saving for retirement in Poland, based on data from the Social Insurance Institution’s survey “Knowledge and attitudes towards social insurance”. Using descriptive statistics and binary logistic regression, we answer questions regarding the prevalence of this phenomenon and its determinants. 75% of Poles do not save for retirement, of which about 2/3 refuse due to financial reasons (insufficient income or lack thereof). Statistically significant determinants included per capita income and household expenditure strategy, labour market attachment, pension literacy and selected worldview variables. Demographic characteristics, labour market contract, trust in the pension system and views on the welfare role of the state, among others, were found to be insignificant. This is partly due to the universal nature of the phenomenon, probably partly due to the complexity of human motivations. Regardless, without a significant change in patterns, the risk of mass poverty is growing rapidly, while the ageing of voters will put pressure on politicians to deliver ad hoc solutions. Keywords: saving
31.07.2022
1 - 9
CC BY (attribution alone)
publisher's website
final published version
at the time of publication
public
70