Kozłek lekarski – skromne zioło, ukryta moc
[ 1 ] Instytut Technologii i Inżynierii Chemicznej, Wydział Technologii Chemicznej, Politechnika Poznańska | [ 2 ] Wydział Technologii Chemicznej, Politechnika Poznańska | [ P ] pracownik | [ S ] student
EN Valeriana officinalis L. – a modest herb, hidden power
2023
rozdział w monografii naukowej
polski
- Valeriana officinalis L.
- olejek eteryczny
- działanie sedatywne
- Valeriana officinalis L.
- essential oil
- sedative effect
PL Kozłek lekarski (Valeriana officinalis L.) – potocznie nazywany walerianą – jest ziołem znanym od wielu lat, uważanym za jeden z najbardziej popularnych składników naturalnych leków o działaniu sedatywnym. W niniejszej pracy, na podstawie wykonanego przeglądu literatury, przedstawiono najważniejsze informacje dotyczące rośliny, zawartych w organach surowcowych substancji czynnych, mechanizmów ich działania oraz opisano metody otrzymywania wartościowych produktów uzyskiwanych z korzenia kozłka lekarskiego. Ta niezwykła roślina znajduje szerokie zastosowanie. Często występuje jako składnik leków uspokajających, relaksujących, jako łagodny środek przeciwbólowy, czy też nasenny. Mniej znanym zastosowaniem jest występowanie kozłka lekarskiego jako komponentu leków wykorzystywanych np.: do zwalczania otyłości, w stanach hipochondrii, czy bólów reumatycznych. Udokumentowano także działanie przeciwnowotworowe, przeciwdrobnoustrojowe i spazmolityczne dla substancji biologicznie czynnych zawartych w Valeriana officinalis L. Prowadzono badania oceniające skuteczność działania preparatów zawierających w składzie ekstrakty z korzenia kozłka lekarskiego na niwelowanie powikłań związanych z COVID-19. Wciąż prowa-dzone są eksperymenty ukierunkowane na optymalizację metod otrzymywania olejku z korzenia kozłka lekarskiego, a także poszukiwane są nowatorskie zastosowanie różnych form tego niezwykłego surowca. W pracy zwrócono uwagę na występujące problemy związane z uprawą rośliny oraz metodami zbiorów. Przedstawiono przykłady połączenia kozłka lekarskiego z innymi roślinami, wskazano nierozwiązane dotychczas problemy.
EN Valeriana officinalis L. – commonly called valerian – is an herb that has been known for many years and is considered to be one of the most popular components of natural medicines with sedative effects. This publication, based on conducted literature research, presents the most important information about the herb, the active substances contained in the raw material organs, their mechanisms of action and describes methods for obtaining valuable products extracted from the root of valerian root. This incredible herb has a wide range of application. It often appears as an ingredient in tranquilizers, relaxants and as a mild anal-gesic or as a sleeping aid. A less known area of application is the occurrence of valerian as a component of medicines used for example: to control obesity, in states of hypochondria or rheumatic pains. The effect of biologically active substances contained in Valeriana officinalis L. as an antitumor, antimicrobial and spasmolytic substance has also been documented. Studies have been carried out to evaluate the effecti-veness of preparations containing valerian root extracts in their formulation on leveling COVID-19-related complications. Experiments focused on optimizing methods of obtaining valerian root oil are still being conducted, and novel applications of various forms of this remarkable raw material are also being sought out. The study highlights the occurring problems related to the plant's cultivation and harvesting methods. Examples of combining valerian with other plants have been presented, unsolved problems have been pointed out.
69 - 80
20