Koncepcja oceny obciążenia zadaniowego operatora w aspekcie doskonalenia układu Człowiek-Technika-Otoczenie na przykładzie pilota
[ 1 ] Instytut Inżynierii Bezpieczeństwa i Jakości, Wydział Inżynierii Zarządzania, Politechnika Poznańska | [ P ] pracownik | [ D ] doktorant
EN The concept of operator workload assessment in the context of Man-Machine-Media (3M) system improvement (on the example of a pilot)
2020
artykuł naukowy
polski
- zarządzanie bezpieczeństwem
- obciążenie zadaniowe
- niezawodność operatora
- safety management systems
- workload
- operator reliability
PL W artykule przedstawiono zagadnienia związane z oceną obciążenia zadaniowego operatora w aspekcie doskonalenia układu człowiek–technika–otoczenie (C–T–O). Organizacja, która chce bezpiecznie wykonywać zadania operacyjne, potrzebuje efektywnych narzędzi służących do monitorowania i identyfikowania zagrożeń w systemie bezpieczeństwa. Okazuje się na przykładzie lotnictwa, że poziom monitorowania zagrożeń związanych z techniką lub otoczeniem jest dobry. Z badań wynika jednak, że to szeroko rozumiany czynnik ludzki powoduje największą liczbę zdarzeń niepożądanych. Niestety, poziom monitorowania zagrożeń związanych z tym czynnikiem jest gorszy; opiera się ono głównie na danych subiektywnych (obserwacje i audyty oraz raporty załóg). Celem głównym artykułu jest rozwiązanie tego problemu przez przedstawienie koncepcji oceny obciążenia zadaniowego operatora, opartej na rozwiązaniach stosowanych już od pewnego czasu w lotnictwie. Koncepcja ta opiera się na trzech rodzajach monitoringu operatora z naciskiem na uzyskiwanie danych obiektywnych przez rejestrację w czasie rzeczywistym wybranych parametrów psychofizycznych operatora na pokładowych rejestratorach parametrów lotu. Ponadto w artykule znajdują się informacje na temat rodzajów strategii bezpieczeństwa, koncepcji poziomu niezawodności człowieka oraz teoretycznej relacji pomiędzy wymaganiami dotyczącymi zadania, wydajnością oraz wysiłkiem operatora.
EN This article presents basic issues related to operator workload assessment in the context of man–machine–mediasystem (3M) improvement. Organizations that want to operate safely need effective tools to monitor and identify hazards in a safety system. Some proven solutions to that have been used for some time in aviation. Two elements of the 3M system are monitored at a good level (machine and media), but the human element is monitored using mostly subjective methods. According to research, the human factor is the most common cause of adverse events and is the most important, but its monitoring is not sufficient. The main aim of the paper is finding a solution to this problem by introducing the concept of operator workload assessment used in aviation. It consists of three types of monitoring, which emphasizes objective data acquisition, with a system based on objective methods of measuring the response of the human body to workload changes. It is measured according to the adopted scheme for methods of data analysis from flight data recorders or from ground-based recording devices. This group includes a number of methods that record changes in one or several physiological parameters. In addition, there is information about the types of safety strategies, the idea of levels of human reliability and the relationship between workload and performance.
21 - 33
CC BY-SA (uznanie autorstwa - na tych samych warunkach)
publiczny
20
40